Στις 2 Δεκεμβρίου 1955 καθελκύστηκε στα ναυπηγεία Vickers-Armstrong στο Barrow-in-Furness της Αγγλίας το νεότευκτο «Σπύρος Νιάρχος», το οποίο αποτελούσε το μεγαλύτερο δεξαμενόπλοιο στον κόσμο εκείνη την περίοδο.
Τα Ναυτικά Χρονικά, θέλοντας να αναδείξουν τη σημασία του γεγονότος για το κύρος και την ανοδική μεταπολεμική πορεία της ελληνικής ναυτιλίας, προχώρησαν σε δισέλιδο αφιέρωμα, μεταφέροντας πληροφορίες για την τελετή της καθέλκυσης αλλά και τις τεχνικές προδιαγραφές του πλοίου. H καθέλκυση χαρακτηρίστηκε από το περιοδικό ως «ιστορικόν γεγονός διά την ναυτιλίαν μας».
To «Σπύρος Νιάρχος» δεν αποτέλεσε μονάχα το μεγαλύτερο δεξαμενόπλοιο στον κόσμο εκείνη την περίοδο, αλλά ταυτόχρονα με την καθέλκυσή του αποτέλεσε και το μεγαλύτερο πλοίο που κατασκευάστηκε από βρετανικά ναυπηγεία μετά τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Πέραν των επίσημων καλεσμένων του Οίκου Νιάρχου και του ναυπηγείου, το «παρών» έδωσαν εκατό αντιπρόσωποι του αγγλικού αλλά και διεθνούς Τύπου και πολυάριθμα ραδιοφωνικά και τηλεοπτικά συνεργεία.
Η καθέλκυση έτυχε εντυπωσιακής κάλυψης από όλα τα δημοσιογραφικά μέσα, αποκαλύπτοντας και τη διεθνή διάσταση του γεγονότος, αλλά και τη σημαντική προβολή για τον Οίκο Νιάρχου και την ελληνική ναυτιλία. Χιλιάδες θεατές υπήρξαν μάρτυρες μιας τελετής που αποτέλεσε πανηγυρική εκδήλωση για όλη την τοπική κοινότητα. Παράλληλα, πολλές ομάδες μαθητών επισκέφθηκαν τους χώρους του ναυπηγείου, για να δουν από κοντά την καθέλκυση του εντυπωσιακού δεξαμενόπλοιου. Στο πλαίσιο της καθέλκυσης, ο Σταύρος Νιάρχος ανακοίνωσε τη δωρεά χρηματικών ποσών υπέρ του Δήμου Barrow-in-Furness και στον σύλλογο εργαζομένων του ναυπηγείου.
Ανάδοχος του πλοίου ήταν η σύζυγος του βαρόνου Ronald Weeks, προέδρου των ναυπηγείων Vickers, Cynthia Irvine. Θρυμματίζοντας την τελετουργική φιάλη σαμπάνιας στην πρώρα του πλοίου, «βάφτισε» το νεότευκτο του Σταύρου Νιάρχου, δίνοντάς του το όνομα του υιού του, Σπύρου. Τη στιγμή της καθέλκυσης ανακρούστηκαν ο ελληνικός και ο βρετανικός εθνικός ύμνος.
Το «Σπύρος Νιάρχος» αποτελούσε το ένατο πλοίο από μια σειρά παραγγελιών δέκα πλοίων στα αγγλικά ναυπηγεία. Ήταν μάλιστα το πρώτο από δύο «σούπερ-τάνκερς» που ναυπηγήθηκαν για λογαριασμό του Σταύρου Νιάρχου στα ναυπηγεία Vickers-Armstrong. Το δεύτερο αδελφό πλοίο ολοκληρώθηκε τον Δεκέμβριο του 1956 και ονομάστηκε «Ευγενία Νιάρχου».
Το παρθενικό ταξίδι του «Σπύρος Νιάρχος» ήταν προς τον Περσικό Κόλπο. Είχε ναυλωθεί από την εταιρεία Shell για επτά χρόνια. Κατά την ολοκλήρωση της κατασκευής του ενεγράφη στη διαχείριση της εταιρείας Neptune Tankers Corporation, συμφερόντων του Οίκου Νιάρχου.
Το καύχημα του στόλου του Σταύρου Νιάρχου θα πρωταγωνιστούσε και πάλι στις σελίδες των Ναυτικών Χρονικών λίγους μήνες αργότερα, στο τεύχος της 1ης Ιουλίου 1956, όπου φιλοξενήθηκε ημισέλιδο φωτογραφικό αφιέρωμα στο «Σπύρος Νιάρχος» με αφορμή την ολοκλήρωση της ναυπήγησης και την παράδοση του σκάφους.
Σε ό,τι αφορά τις τεχνικές προδιαγραφές του πλοίου, το νεότευκτο δεξαμενόπλοιο διέθετε τη χωρητικότητα-ρεκόρ για την εποχή 47.750 dwt. Μάλιστα, είχε αρχικώς σχεδιαστεί με χωρητικότητα 32.000 dwt, αριθμός που αυξήθηκε διαδοχικά στις 44.000 και έπειτα στις 47.000, μέχρι να φτάσει στην τελική του χωρητικότητα. Οι δεξαμενές του είχαν ικανότητα μεταφοράς 14 εκατομμυρίων γαλονιών πετρελαίου. Ενδεικτικό για το μέγεθος του πλοίου είναι η χαρακτηριστική αναφορά των Ναυτικών Χρονικών ότι το «Σπύρος Νιάρχος» δεν είχε τη δυνατότητα διέλευσης της Διώρυγας του Σουέζ πλήρως έμφορτο.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης το σύστημα πρόωσης του νεότευκτου δεξαμενόπλοιου. Το «Σπύρος Νιάρχος» χαρακτηρίζεται ως «μονέλικον σκάφος» που χρησιμοποιούσε «εζευγμένους ατμοστροβίλους», με μέγιστη απόδοση δύναμης 20.000 ίππων. Η συγκεκριμένη ιπποδύναμη, μάλιστα, αναφέρεται ως η μεγαλύτερη που είχε χρησιμοποιηθεί για μονέλικο εμπορικό σκάφος μέχρι τότε. Κατά τις δοκιμές του ανέπτυξε μέση ταχύτητα 17,70 κόμβων, ενώ η μέγιστη απόδοσή του ήταν τα 18,15 μίλια. Είχε ολικό μήκος 757 ποδών και μέγιστο πλάτος 97,21 ποδών. Το σκάφος κατασκευάστηκε εξ ολοκλήρου με ηλεκτροσυγκόλληση, με εξαίρεση ορισμένα σημεία, ικανό να δεχτεί και τις ισχυρότερες κοπώσεις.
Το «Σπύρος Νιάρχος» αποτέλεσε την αιχμή του δόρατος του ναυπηγικού προγράμματος του Σταύρου Νιάρχου, το οποίο θα τον έφερνε στην πρώτη θέση ανάμεσα στους Έλληνες πλοιοκτήτες. Ξεκινώντας από μόλις δύο πλοία το 1947, συνολικής χωρητικότητας 14.480 dwt, μέχρι το 1958 θα διαχειριζόταν έναν στόλο της τάξεως των 64 πλοίων (56 δεξαμενόπλοια και 8 πλοία μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου). Το δεξαμενόπλοιο θα είχε μια μακρά ζωή σε θαλάσσια υπηρεσία μέχρι και το 1976, όταν πωλήθηκε σε διαλυτήρια της Ταιβάν.
Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα για την τελετή καθέλκυσης του «Σπύρος Νιάρχος» εδώ.
Η ψηφιοποίηση του αρχείου των τευχών από το 1931 έως το 1983 είναι μια ευγενική χορηγία του Ιδρύματος Ευγενίδου, στη μνήμη της Μαριάνθης Σίμου.
