Η συμβολή του Ελληνικού Εμπορικού Ναυτικού στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο

0

Με αφορμή την επέτειο του ΟΧΙ της 28ης Οκτωβρίου 1940, η Isalos.net αποτίει φόρο τιμής στην αρωγή που προσέφερε ο Έλληνας ναυτικός και ο ελληνικός εμπορικός στόλος στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Με τις μικρές της ναυτιλιακές δυνάμεις και υπό αντίξοες συνθήκες για την εποχή εκείνη, η χώρα μας δεν δίστασε να διαθέσει τον εμπορικό της στόλο στην υπηρεσία των συμμαχικών δυνάμεων. Ήδη κατά τη διάρκεια του ελληνοϊταλικού πολέμου, πλοία του εμπορικού ναυτικού, υπό την προστασία του πολεμικού, ανέλαβαν τη μεταφορά του στρατεύματος και των εφοδίων σε λιμάνια της Ελλάδας.

Με το ξέσπασμα του Β’ ΠΠ, η Μεγάλη Βρετανία, παρόλο που κατείχε ένα μεγάλο αριθμό πλοίων στον παγκόσμιο ναυτιλιακό χάρτη, χρειάστηκε κάθε δυνατή πρόσθετη βοήθεια, ώστε να καλυφθούν οι αυξημένες ανάγκες μεταφορών. Με τα καύσιμα να μειώνονται δραματικά και το βρετανικό στόλο να χάνει πολλά εμπορικά πλοία του, η ελληνική κυβέρνηση σε συνεργασία με πλοιοκτήτες της εποχής, αποφάσισε να συνδράμει από μέρους της.

Ήδη από το Σεπτέμβριο του 1939, οι οδηγίες στα γερμανικά υποβρύχια ήταν να επιτίθενται στα ελληνικά εμπορικά πλοία, καθώς θεωρούνταν εχθρικά, ως συνεργαζόμενα με τις αγγλικές δυνάμεις. Παρόλο που οι διεθνείς κανονισμοί της εποχής όριζαν ότι πρέπει να διαπιστωθεί αν το φορτίο των πλοίων μετέφερε πολεμικό υλικό, τα γερμανικά αεροσκάφη και υποβρύχια δε δίσταζαν να καταπατούν το διεθνές δίκαιο και να τα βυθίζουν. Επιπλέον, έπρεπε το πλοίο να εκκενωθεί πριν την βύθισή του. Ωστόσο όχι μόνο πολλά εμπορικά τορπιλίστηκαν χωρίς να γίνει κανένας έλεγχος και χωρίς να διασωθεί το πλήρωμα, αλλά τα γερμανικά υποβρύχια φρόντιζαν να τα βυθίζουν επανδρωμένα μόλις τα εντόπιζαν.

Τα ελληνικά εμπορικά πλοία αργοκίνητα λόγω παλαιότητας, κινούμενα με κάρβουνο και με ελάχιστα σύγχρονα για την εποχή μέσα, γίνονταν εύκολοι στόχοι. Αρκεί να σημειωθεί ότι κατά τον Β’ ΠΠ βυθίστηκε ο μισός περίπου εμπορικός στόλος της Ελλάδας και τις περισσότερες φορές χανόταν όλο το πλήρωμα.
Ενδεικτικά, ο ελληνικός εμπορικός στόλος μετέφερε ολόκληρο το εκστρατευτικό σώμα Βρετανών και Νεοζηλανδών, καθώς και μέρος του ελληνικού στρατού αρχικά προς την Κρήτη και αργότερα προς τη Μέση Ανατολή, συμμετείχε στην διάσωση των Βρετανών στρατιωτών και στη μεταφορά τους από τη Δουνκέρκη στις αγγλικές ακτές, συμμετείχε στις συμμαχικές νηοπομπές για τον εφοδιασμό της Σοβιετικής Ένωσης και έλαβε μέρος στην απόβαση στην Νορμανδία.

Οι Έλληνες ναυτικοί συνέχισαν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους μέχρι τον Μάιο του 1945, επιδεικνύοντας ένα πρωτοφανές αίσθημα πατριωτισμού. Το κόστος σε ανθρώπινες ζωές τελικά ήταν ανυπολόγιστο: 2.500 περίπου ναυτικοί χάθηκαν στη θάλασσα, κυρίως στον Ατλαντικό, αριθμός μεγάλος αν αναλογιστούμε και τους 13.000 στρατιώτες που έχασαν τη ζωή τους μαχόμενοι στο αλβανικό μέτωπο.
Η σύγκριση με τις συνολικές απώλειες των συμμαχικών εμπορικών στόλων δείχνει καθαρά το μέγεθος της προσφοράς από μια μικρή και ρημαγμένη χώρα του ευρωπαϊκού νότου καθώς σύμφωνα με στοιχεία από τη Βρετανία που αποκαλύφθηκαν μετά τον πόλεμο, το 14% των συνολικά βυθισθέντων φορτηγών και επιβατηγών πλοίων ήταν ελληνικά.

Στη σημερινή ημέρα μνήμης, το δάφνινο στεφάνι ας είναι αφιερωμένο στον άγνωστο ναυτικό που υπηρέτησε για την ελευθερία και την πατρίδα. Αφιερώνεται επίσης σε όλες τις ναυτικές οικογένειες που στερήθηκαν πατέρα, σύζυγο, αδερφό ή υιό.