«Αρίσταρχος»: Το πρώτο Freedom στα ελληνικά ύδατα το 1969

0

Στις 13 Μαρτίου 1969, το Freedom «Αρίσταρχος» κατέπλευσε στο λιμάνι του Πειραιά, εκτελώντας το παρθενικό του ταξίδι προερχόμενο από τη Νάπολη. Αποτέλεσε το πρώτο πλοίο αυτού του τύπου που επισκέφθηκε τα ελληνικά ύδατα, γεγονός που συνοδεύτηκε από επίσημη επίσκεψη του υπουργού Ναυτιλίας Ιωάννη Χολέβα.

Το «Αρίσταρχος» αποτελούσε μέρος μιας παραγγελίας συνολικά οκτώ αδελφών πλοίων του Οίκου Μιχαήλ Ξυλά στα ναυπηγεία της Ishikawajima-Harima. Το πλοίο είχε καθελκυστεί τον Οκτώβριο του 1968 και είχε παραδοθεί στην πλοιοκτήτρια εταιρεία τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους.

Τα πλοία τύπου Freedom αποτέλεσαν την «πρόταση» της ιαπωνικής ναυπηγικής βιομηχανίας για την αντικατάσταση των πεπαλαιωμένων Λίμπερτυ του παγκόσμιου στόλου που συνέχιζαν τη δραστηριότητά τους. Το πρώτο πλοίο τύπου Freedom που ναυπηγήθηκε ήταν το «Chian Captain», το οποίο ήταν αποτέλεσμα στενής συνεργασίας μεταξύ της ναυπηγικής βιομηχανίας της Ishikawajima-Harima και του Οίκου Ι. Κ. Καρρά. Η ολοκλήρωση της πρώτης αυτής ναυπήγησης ώθησε και άλλους πλοιοκτήτες, τόσο ξένους όσο και Έλληνες, να καταθέσουν νέες παραγγελίες.

Η επίσκεψη του «Αρίσταρχος» στον λιμένα Πειραιώς συνοδεύτηκε από σύντομο αφιέρωμα στο τεύχος της 15ης Μαρτίου 1969 των Ναυτικών Χρονικών, που παρουσίασαν το νέο απόκτημα του Οίκου Μ. Ξυλά στο αναγνωστικό τους κοινό.

Σύμφωνα με το περιοδικό, «τας καλυτέρας των εντυπώσεων απεκόμισαν οι επισκεφθέντες το πλοίο». Στο ίδιο ρεπορτάζ σημειώνεται πως το «Αρίσταρχος» ήταν πράγματι ένα πλοίο εξελιγμένου τύπου, που είχε τη δυνατότητα να μεταφέρει σιτηρά, ειδικά φορτία και εμπορευματοκιβώτια επί του καταστρώματος, ενώ μπορούσε να μεταφέρει εντός των αμπαριών του φορτία σε παλέτες, αυτοκίνητα αλλά και συσκευασμένη ξυλεία.

Το συγκεκριμένο Freedom διέθετε χωρητικότητα 14.907 dwt. Κατά τις δοκιμές του το πλοίο είχε αναπτύξει ταχύτητα 16,2 κόμβων, με την υπηρεσιακή του ταχύτητα να ανέρχεται σε 13,6 κόμβους. Η κύρια μηχανή του ήταν τύπου «Πίλστικ» και είχε μέγιστη απόδοση 5.200 ίππους και 500 στροφές ανά λεπτό. Τα Ναυτικά Χρονικά αναφέρουν ότι τα Freedom είχαν παρόμοιο μήκος με τα Λίμπερτυ, αλλά είχαν τη δυνατότητα να μεταφέρουν περίπου 40% περισσότερο φορτίο με ταχύτητα μεγαλύτερη κατά 4 κόμβους.

Σε ό,τι αφορά τα ειδικά χαρακτηριστικά του «Αρίσταρχος», διέθετε αυτοματισμό υψηλού βαθμού, με πολλούς από τους χειρισμούς της μηχανής να πραγματοποιούνται από τη γέφυρα του πλοίου. Λόγω του αυτοματισμού, η στελέχωση του πληρώματος ήταν μειωμένη, με το πλήρωμα του πλοίου να αποτελείται από 20 μέλη σε αντίθεση με τα 32 των «πολεμικής ναυπήγησης» Λίμπερτυ. Τέλος, το πλοίο χαρακτηρίζεται ως διπλού καταστρώματος («tween decker»), με το άνοιγμα των αμπαριών του να πραγματοποιείται μέσω συστήματος της εταιρείας MacGregor.

Το «Αρίσταρχος», πέρα από ένα πλοίο με ιδιαίτερη αναφορά στο αρχείο τευχών των Ναυτικών Χρονικών, διατηρεί μία ακόμα διάσταση, καθώς το μοντέλο του πλοίου αποτελεί μέρος του ιστορικού αρχείου του περιοδικού. Με αφορμή τη διοργάνωση της έκθεσης «MARU. Greeks in the Shipyards of Japan», η ιστορική μακέτα του «Αρίσταρχος» παρουσιάστηκε στο κοινό της έκθεσης ως δείγμα της ελληνικής ναυτιλιακής παρουσίας στη Χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου, καθώς και της σχεδιαστικής και τεχνολογικής καινοτομίας που συνόδευσε την κατασκευή των Freedoms στα τέλη της δεκαετίας του 1960.

Στο πλαίσιο της παρουσίας του μοντέλου του «Αρίσταρχος» στην έκθεση MARU, οι εργασίες συντήρησης/επιδιόρθωσης της μακέτας πραγματοποιήθηκαν χάρη στην ευγενική χορηγία της εταιρείας MacGregor Greece Ltd.

Μπορείτε να διαβάσετε το αφιέρωμα των Ναυτικών Χρονικών στο Freedom «Αρίσταρχος» εδώ.

Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα για τον σχεδιασμό των πρώτων Freedoms από την IHI και τον Οίκο Ι. Κ. Καρρά αποκτώντας το επετειακό τεύχος MARU.

Η ψηφιοποίηση του αρχείου των τευχών από το 1931 έως το 1983 είναι μια ευγενική χορηγία του Ιδρύματος Ευγενίδου, στη μνήμη της Μαριάνθης Σίμου.