Isalos.net: Ο ρόλος των ναυτιλιακών καυσίμων στην ορθή λειτουργία των πλοίων

Το μείζον θέμα της ενεργειακής μετάβασης της ναυτιλιακής βιομηχανίας αντιμετωπίζει πολλαπλές προκλήσεις, με μία από τις σημαντικότερες να αφορούν τους τεχνικούς περιορισμούς των ναυτιλιακών καυσίμων.

Στο πλαίσιο αυτό, η Isalos.net διοργάνωσε την Τετάρτη 23 Νοεμβρίου, επιμορφωτική συνάντηση στο Ίδρυμα Αικ. Λασκαρίδη με τίτλο «Ναυτιλιακά Καύσιμα: Διασφαλίζοντας την ορθή λειτουργία των πλοίων», στην οποία διακεκριμένα μέλη της ναυτιλιακής βιομηχανίας εξέφρασαν τις απόψεις τους τόσο για τα συμβατικά καύσιμα όσο και για τα εναλλακτικά. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα της MARTECMA, σε συνεργασία με τις SNAME ΕΜΠ & SNAME Παν. Δυτ. Αττικής και με τη χορηγία της Marichem Marigases.

Με επίκεντρο τους σκοπέλους που πηγάζουν από την επιλογή καυσίμων σήμερα αλλά και την αβεβαιότητα που επισκιάζει τους στόχους ενεργειακής μετάβασης, οι ομιλητές μοιράστηκαν με το κοινό την εμπειρία τους, τις ανησυχίες τους και τις εκτιμήσεις τους για το παρόν και μέλλον της πρόωσης των πλοίων.

Η συζήτηση χωρίστηκε σε δύο σκέλη: στο πρώτο οι ομιλητές επικεντρώθηκαν στα συμβατικά καύσιμα, στα προβλήματα που δύναται να προκύψουν από την κακή ποιότητα ή τον κακό χειρισμό των καυσίμων, στους τρόπους πρόληψης και αντιμετώπισης των προβλημάτων αλλά και στο τι καθιστά ένα καύσιμο φιλικό προς το περιβάλλον.

Το δεύτερο σκέλος ήταν αφιερωμένο στα εναλλακτικά καύσιμα, στα κύρια εμπόδια που αντιμετωπίζει η ναυτιλιακή βιομηχανία, στον ρόλο του LNG και της μεθανόλης στο βραχυπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο μέλλον, στις πρωτοβουλίες που λαμβάνονται σε παγκόσμιο επίπεδο αλλά και στο φλέγον θέμα της χρηματοδότησης των απαιτούμενων μέτρων.

Το πάνελ εισηγητών αποτελούνταν από τους (κατ’ αλφαβητική σειρά): Δημήτριος Αλεξόπουλος, Managing Director της Orpheus Marine Transport Corporation, Μερόπη Μαντζουρανίδη, Head of Reliability & Reporting της Minerva Marine Inc., Βασίλης Σακέλλης, CEO της Alassia NewShips Management Inc., Γιώργος Σαρόγλου, Chief Operating Officer της Tsakos Energy Navigation Ltd., Βασίλης Σταματόπουλος, Global Business Development Director της BV VeriFuel, Σταύρος Χατζηγρηγόρης της Zodiac Maritime & της Advanced Engineering Services.

Συντονιστής του πάνελ ήταν ο κ. Σταμάτης Φραδέλος, Vice President Regulatory Affairs του American Bureau of Shipping (ABS).

Οι ομιλητές της εκδήλωσης. (A-Δ): Βασίλης Σταματόπουλος (BV VeriFuel), Βασίλης Σακέλλης (Alassia NewShips Management Inc.), Μερόπη Μαντζουρανίδη (Minerva Marine Inc.), Γιώργος Σαρόγλου (Tsakos Energy Navigation Ltd.), Σταύρος Χατζηγρηγόρης (Zodiac Maritime & Advanced Engineering Services), Σταμάτης Φραδέλος (ABS), Δημήτριος Αλεξόπουλος (Orpheus Marine Transport Corporation)

Συμβατικά Καύσιμα

Το σκέλος των συμβατικών καυσίμων εκκίνησε με τα περιστατικά που σχετίζονται με κακή ποιότητα ή κακό χειρισμό των καυσίμων. Έναυσμα για την πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση αποτέλεσε πρόσφατο περιστατικό όπου περίπου 200 πλοία προμηθεύθηκαν «μολυσμένο» καύσιμο από τη Σιγκαπούρη, με τα 80 από αυτά να παρουσιάζουν προβλήματα στις μηχανές τους. Πάντως, παρά το μεμονωμένο αυτό συμβάν, οι εισηγητές υπογράμμισαν ότι είναι σχετικά σπάνιο να προκύψουν λειτουργικά προβλήματα από την καύση συμβατικών καυσίμων. Στο πλαίσιο αυτό η κ. Μαντζουρανίδη στάθηκε τόσο στην επιλογή λάθος θερμοκρασίας αποθήκευσης του καυσίμου που προκαλεί τη θερμική γήρανσή του αλλά όσο και στην παρατεταμένη αποθήκευσή του.

Όσον αφορά το τι καθιστά ένα καύσιμο ποιοτικό, οι ομιλητές ανέφεραν ότι η αγορά διέπεται από συγκεκριμένες προδιαγραφές. Έπειτα έλαβε χώρα μια περιγραφή της διαδικασίας που ακολουθείται από την αγορά ενός καυσίμου μέχρι εωσότου εκείνο να είναι σε θέση να αξιοποιηθεί. Εκτός αυτού, το πάνελ εστίασε στις επιπτώσεις από την καύση ενός μη κατάλληλου καυσίμου: ο κ. Σαρόγλου υπογράμμισε ότι σημαντικότερη επίπτωση είναι η ασφάλεια. Κατά τον ίδιο, η καύση ενός μη κατάλληλου καυσίμου δύναται να οδηγήσει είτε σε βλάβη που θα αναγκάσει το πλοίο να διακόψει το ταξίδι του, είτε στη μείωση του χρόνου ζωής μηχανημάτων του πλοίου.

Όσον αφορά την πρόληψη αλλά και την αντιμετώπιση προβλημάτων, που προκύπτουν από μη ποιοτικά καύσιμα ή από τον κακό χειρισμό τους, οι εισηγητές υπογράμμισαν την ανάγκη προσεκτικής επιλογής του προμηθευτή αλλά και τη σημαντικότητα προμήθειας ειδικών χημικών και ανταλλακτικών στα πλοία. Ο κ. Χατζηγρηγόρης ανέφερε χαρακτηριστικά ότι το χαμηλότερο κόστος δεν συνιστά πάντα την καταλληλότερη επιλογή.

Εκτός αυτού, το πάνελ εξέτασε το σύνθετο πρόβλημα της ευθύνης όσον αφορά τυχόν προβλήματα και συγκεκριμένα κατά πόσο την ευθύνη φέρει ο ιδιοκτήτης του πλοίου ή ο ναυλωτής του. Μεταξύ άλλων, σχολιάστηκε ότι αρκετές φορές οι ναυλωτές επιλέγουν το φθηνότερο καύσιμο.

Εναλλακτικά καύσιμα

Κατά το δεύτερο μέρος της συζήτησης οι εισηγητές επικεντρώθηκαν στον ρόλο των εναλλακτικών καυσίμων στην πράσινη μετάβαση της ναυτιλίας. Σημαντική έμφαση δόθηκε στον κεντρικό ρόλο που διαδραματίζουν τα πληρώματα στις νέες συνθήκες και στο πλαίσιο αυτό, ο κ. Αλεξόπουλος υπογράμμισε ότι οι πρωτοβουλίες με στόχο την ενεργειακή μετάβαση του κλάδου θα πρέπει να έχουν ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα. Μάλιστα, ανέφερε χαρακτηριστικά πως πρόσφατη έρευνα κατέδειξε την ανάγκη εκπαίδευσης των πληρωμάτων λόγω μείζονα ρόλου που αναμένεται να διαδραματίσουν. Σύμφωνα με την έρευνα, έως και το 2030 απαιτείται να εκπαιδευτούν επιπλέον 800.000 ναυτικοί προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι απανθρακοποίησης.

Όσον αφορά το επικρατέστερο υποψήφιο καύσιμο για το μέλλον της πρόωσης των πλοίων, το πάνελ επεσήμανε ότι το τοπίο παραμένει θολό και συνεπώς επί του παρόντος δεν υπάρχει ξεκάθαρη επιλογή ενώ την ίδια ώρα η πληθώρα εμπορικών περιορισμών και διαθεσιμότητας σε διεθνές επίπεδο δυσχεραίνει περαιτέρω τις ιδιωτικές επενδυτικές βλέψεις σε εναλλακτικά καύσιμα. Λόγω αυτού, ο κ. Σακέλλης υπογράμμισε ότι είναι κρίσιμο να ληφθούν πρωτοβουλίες που θα επιτρέψουν τη μείωση των εκπομπών ακόμη και με τη χρήση συμβατικών καυσίμων.

Στο ίδιο μήκος κύματος, σημαντική ήταν η παρέμβαση του κ. Κουρκουντή, προέδρου της MARTECMA ο οποίος σημείωσε ότι τα σύγχρονα πλοία καύσης συμβατικών καυσίμων είναι ενεργειακά αποδοτικότερα. Ακόμη, πρόσθεσε ότι τα παλαιότερα πλοία θα οδηγηθούν σε μείωση της ταχύτητάς τους ενώ τα νέα πλοία θα κατασκευάζονται με τρόπο ώστε να πλέουν με χαμηλότερες ταχύτητες.

Επιπροσθέτως, οι ομιλητές συζήτησαν για τον βραχυπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ρόλο των καυσίμων που θεωρούνται μεταβατικά. Στο επίκεντρο βρέθηκαν το LNG και τα βιοκαύσιμα, με τους εισηγητές να τα χαρακτηρίζουν ως καύσιμα τα οποία δεν θα κυριαρχήσουν, όμως διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο για τη μετάβαση. Ο κ. Σταματόπουλος σχολίασε ότι τα βιοκαύσιμα δεν αποτελούν μια νέα τεχνολογία και δεν αυξάνουν σημαντικά το επενδυτικό κόστος, παρά το γεγονός ότι είναι ακριβότερα από τα συμβατικά και έχουν μικρότερη διαθεσιμότητα.

Στιγμιότυπο από την εκδήλωση. Διακρίνονται οι κ.κ. Πάνος Κουρκουντής (MARTECMA) και καπτ. Γιάννης Γιαννακόπουλος (Tsakos Columbia Shipmanagement)

Στο θέμα του LNG, ο κ. Σαρόγλου επεσήμανε πως επί του παρόντος συνιστά αποδεκτή επιλογή σε ευρύ πλαίσιο και πως το συγκεκριμένο καύσιμο θα είναι στο επίκεντρο για περίπου 20 έως 30 χρόνια ως μεταβατικό στον δρόμο προς πλήρη απανθρακοποίηση. Ωστόσο, υπογράμμισε ότι χρειάζονται περαιτέρω επενδύσεις προκειμένου να αυξηθεί η διαθεσιμότητά του και να καταστεί οικονομικά βιωσιμότερη επιλογή. Ακόμη, επεσήμανε τον σημαντικό ρόλο των oil majors σε οποιοδήποτε τέτοια εγχείρημα.

Παράλληλα, το πάνελ ομιλητών στάθηκε στις πρόσφατες πρωτοβουλίες για την ανάπτυξη πράσινων ναυτιλιακών διαδρόμων. Ο κ. Αλεξόπουλος εξήγησε πως πρόκειται για routes που συνδέουν λιμένες που διαθέτουν τις κατάλληλες υποδομές αλλά και την τεχνική υποστήριξη. Συνεπώς, πρόκειται για πρωτοβουλίες που συνδέουν «μικρούς κόμβους» απανθρακοποίησης σε ένα ευρύτερο δίκτυο διεθνούς κλίμακας.

Επιπλέον, οι εισηγητές αναφέρθηκαν στον επενδυτικό «Γολγοθά» που αντιμετωπίζει η ναυτιλιακή βιομηχανία και στο ποιος οφείλει να είναι ο ρόλος της Πολιτείας. Ο κ. Σακέλλης υποστήριξε ότι σε κάθε περίπτωση, οι ναυτιλιακές εταιρείες θα αναγκαστούν να λάβουν το επενδυτικό ρίσκο. Από την άλλη, ανέφερε ότι ένα μέρος των κεφαλαίων που συγκεντρώνονται από φόρους πρέπει να αξιοποιηθεί για την παροχή κινήτρων για επενδύσεις και την έρευνα σε νέες τεχνολογίες.

Η πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση έκλεισε με τον κ. Χατζηγρηγόρη να περιγράφει επαρκώς τον τρόπο λειτουργίας της τεχνολογίας δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα και τις προοπτικές της για τη ναυτιλιακή βιομηχανία.