Η ανάγκη για συντονισμό των εργασιών μιας ναυτιλιακής επιχείρησης οδηγεί στην ομαδοποίησή τους και στην ένταξή τους σε τμήματα.
Η τμηματοποίηση αναφέρεται στον χωρισμό του συνολικού έργου σε εξειδικευμένες εργασίες και στην οργάνωση των εργασιών αυτών σε διακριτά τμήματα. Με την τμηματοποίηση επιδιώκονται η αποτελεσματική διοίκηση, ο συντονισμός, η επίτευξη συνέργειας και οικονομιών κλίμακας, η συνεργασία και η ικανοποίηση των εργαζομένων από την εργασία τους.
Τα βασικά κριτήρια για την τμηματοποίηση των επιχειρήσεων, συμπεριλαμβανομένων των ναυτιλιακών επιχειρήσεων, είναι τα ακόλουθα:
- Η αλληλεξάρτηση των θέσεων εργασίας. Η υλοποίηση του έργου μιας θέσης εργασίας εξαρτάται από την υλοποίηση του έργου της άλλης. Θέσεις εργασίας και λειτουργίες ή δραστηριότητες με υψηλή εξάρτηση ομαδοποιούνται στο ίδιο τμήμα, ώστε να επιτυγχάνεται ο συντονισμός τους.
- Η εξειδίκευση των θέσεων εργασίας. Οι θέσεις με ίδια ή συγγενική ειδίκευση τοποθετούνται στο ίδιο τμήμα, ώστε να επιτυγχάνεται η αποτελεσματικότερη διοίκησή τους και να δημιουργούνται συνέργειες. Αυτό συμβάλλει, επίσης, στην ανάπτυξη κοινής κουλτούρας στο εσωτερικό των τμημάτων.
- Η αξιοποίηση των πόρων. Προκειμένου να αποφεύγεται η σπατάλη πόρων, η ομαδοποίηση γίνεται με τρόπο που ευνοεί τη δημιουργία συνεργειών και την αποφυγή επικαλύψεων μεταξύ των τμημάτων.
Σε κάθε περίπτωση, η μορφή της τμηματοποίησης καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο, αξιοποιώντας την ενότητα εντολής, οι εργαζόμενοι θα τοποθετηθούν μαζί σε ομάδες για να εκτελέσουν την εργασία τους. Η τμηματοποίηση είναι αναγκαίο να πραγματοποιείται με τρόπο που να διευκολύνει την οριζόντια και κάθετη επικοινωνία μεταξύ των εργαζομένων και των τμημάτων, αλλά και να λαμβάνει υπόψη τους μηχανισμούς συντονισμού που κυριαρχούν στην οργάνωση.
*Οι πληροφορίες για το παραπάνω άρθρο αντλήθηκαν από το βιβλίο «Οργάνωση και διοίκηση ναυτιλιακών επιχειρήσεων» του καθ. Ιωάννη Θεοτοκά (Εκδόσεις Αλεξάνδρεια, 3η έκδοση, Σεπτέμβριος 2019), σελ. 309.