Ο ακριβής υπολογισμός του κόστους ταξιδιού ενός πλοίου αποτελεί βασική παράμετρο για την αποτελεσματική διαχείριση και τη λήψη ορθών επιχειρηματικών αποφάσεων. Ένα σημαντικό τμήμα αυτού του κόστους αφορά τις δαπάνες ελλιμενισμού και τα λιμενικά τέλη, που επιβαρύνουν το πλοίο σε κάθε λιμένα που προσεγγίζει.
Ωστόσο, η ακριβής πρόβλεψη των συγκεκριμένων δαπανών από τις ναυτιλιακές επιχειρήσεις είναι ιδιαίτερα δύσκολη. Οι διαφοροποιήσεις στις μεθόδους τιμολόγησης από λιμένα σε λιμένα, καθώς και η αδυναμία πρόσβασης σε ενημερωμένα στοιχεία χρέωσης, αποτελούν ορισμένες από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι ναυτιλιακές επιχειρήσεις.
Ως εκ τούτου, για την καλύτερη κατανόηση και εκτίμηση των λιμενικών εξόδων, γίνεται επιμερισμός των δαπανών στις ακόλουθες κατηγορίες:
- Λιμενικά τέλη (Port dues): Τα ποσά που εισπράττει η Λιμενική Αρχή και βασίζονται στις υπηρεσίες που προσφέρει το λιμάνι, στη χωρητικότητα του πλοίου, καθώς και στις ανάγκες συντήρησης και επέκτασης του λιμένα.
- Πλοηγικά δικαιώματα (Pilot fees): Η αμοιβή που δικαιούται ο πλοηγός για τη βοήθεια που παρέχει στα πλοία για την ασφαλή είσοδο, πρόσδεση, απόδεση και έξοδο από τον λιμένα.
- Δικαιώματα πλεύρισης (Dockage): Το ποσό που πληρώνει το πλοίο σύμφωνα με τον χρόνο που βρίσκεται στον χώρο φορτοεκφόρτωσης.
- Έξοδα πρόσδεσης, άπαρσης και μετακίνησης (Mooring, unmooring, shifting): Τα έξοδα για το δέσιμο και το λύσιμο του πλοίου και τη μεταπρόσδεσή του στις εγκαταστάσεις φορτοεκφόρτωσης.
- Έξοδα ρυμούλκησης (Tug fees): Αναφέρονται στην πληρωμή των ρυμουλκών που βοηθούν στους ελιγμούς πρόσδεσης – απόδεσης – μεταπρόσδεσης του πλοίου.
- Τέλη διέλευσης διωρύγων και πορθμείων (Canal dues): Σε αυτή τη δαπάνη συμπεριλαμβάνονται τα έξοδα με τα οποία επιβαρύνεται το πλοίο κατά τη διέλευση διωρύγων ή πορθμείων.
- Πρακτορικά δικαιώματα (Agency fees): Αφορούν τις αμοιβές για γενικές παροχές υπηρεσιών, όπως διατυπώσεις με τις Αρχές, αλληλογραφία, παλιννόστηση, προώθηση στο πλοίο νέου πληρώματος, χρήματα για ανάγκες πληρώματος, διαδικασίες απόπλου, κατάπλου και υγειονομικού ελέγχου.
* Οι πληροφορίες για το παραπάνω άρθρο αντλήθηκαν από το βιβλίο «Ναυτιλιακή Οικονομική» των Ευάγγελου Α. Σαμπράκου και Ιωάννη Γ. Γιαννόπουλου (Ίδρυμα Ευγενίδου, Α΄ Έκδοση 2021, σελ. 68).
