Η πολυπλοκότητα ενός οργανισμού, δηλαδή η ύπαρξη διαφορετικών ειδών εργασίας και σύνθετων οργανωτικών και διοικητικών προβλημάτων, επιδρά σημαντικά στη συμπεριφορά των μελών του, στις δομικές συνθήκες, στις λειτουργίες που εκτελούνται στο εσωτερικό του και στις σχέσεις του με το περιβάλλον του.
Για τη μέτρηση του βαθμού πολυπλοκότητας μιας οργάνωσης, χρησιμοποιούνται τα ακόλουθα τρία κριτήρια:
Οριζόντια πολυπλοκότητα: Αφορά τον χωρισμό του έργου το οποίο εκτελεί ο οργανισμός και μπορεί να εκτιμηθεί με τη μέτρηση του αριθμού των διαφορετικών τμημάτων του οργανισμού. Οι ναυτιλιακές επιχειρήσεις είναι οργανισμοί με σχετικά μεγάλη οριζόντια πολυπλοκότητα, η οποία είναι συνάρτηση του μεγέθους του στόλου που διαχειρίζονται αλλά και του βαθμού στον οποίο εκτελούν στο εσωτερικό τους το σύνολο των διαχειριστικών λειτουργιών. Αντίθετα, τα πλοία ως οργανισμοί εμφανίζουν μικρότερη οριζόντια πολυπλοκότητα.
Κάθετη πολυπλοκότητα: Αφορά τον χωρισμό των ιεραρχικών επιπέδων του οργανισμού και μπορεί να εκτιμηθεί με τη μέτρηση των θέσεων εργασίας μεταξύ του διευθύνοντος συμβούλου και του χαμηλότερου στην ιεραρχία εργαζομένου. Οι ναυτιλιακές επιχειρήσεις μπορούν να θεωρηθούν επιχειρήσεις με μικρή κάθετη πολυπλοκότητα, καθώς για την εκτέλεση του διαχειριστικού τους έργου απαιτείται σχετικά μικρός αριθμός ανθρώπινου δυναμικού.
Γεωγραφική διασπορά: Αφορά τη διασπορά των δραστηριοτήτων και του ανθρώπινου δυναμικού σύμφωνα με την οριζόντια ή την κάθετη διάστασή τους, μέσω του χωρισμού των κέντρων εξουσίας ή των εργασιών. Είναι ευνόητο ότι, λόγω της φύσης της βιομηχανίας, οι ναυτιλιακές επιχειρήσεις εμφανίζουν υψηλό βαθμό γεωγραφικής διασποράς.
* Οι πληροφορίες για το παραπάνω άρθρο αντλήθηκαν από το βιβλίο «Οργάνωση και διοίκηση ναυτιλιακών επιχειρήσεων», του καθ. Ιωάννη Θεοτοκά (Εκδόσεις Αλεξάνδρεια, 3η έκδοση, Σεπτέμβριος 2019), σελ. 214.